10-10-2022 |
De Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) lanceert een richtlijnmodule voor het gepast gebruik van medicijnen met een zeer sterke pijnstillende werking. Deze opioïden, waaronder morfine, worden door bijna een miljoen Nederlanders gebruikt. De module komt op het moment dat het aantal gebruikers van zeer sterke pijnstillers in Nederland weer stevig groeit.
Deze toename is extra risicovol omdat de informatieverstrekking over de verstrekte opioïden zeer geregeld niet op orde is. Uit recent onderzoek van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik en Patiëntenfederatie Nederland komt naar voren dat 45% van de pijnpatiënten die opioïden op recept gebruikt, niet is geïnformeerd dat het uitsluitend voor kortdurend gebruik is. Nog eens 43% is niet op de hoogte van de verslavingsrisico's, en twee derde van de ondervraagden zegt dat de voorschrijvers vooraf geen afspraken met hen hebben gemaakt over de gewenste gebruiksduur van de pijnstiller.
De NVA wil de informatievoorziening rond het verstrekken van opioïden verbeteren. Want deze pijnstillers zijn onmisbaar in de behandeling van pijn, zowel in acute vorm als na een operatie. Wanneer correct voorgeschreven, is het gebruik veilig en kunnen opioïden ernstige pijn op korte termijn effectief bestrijden en langdurige pijn voorkomen. Onjuist gebruik van opioïden vergroot echter de kans op verslaving. Om bijwerkingen en het risico op verslavingen te voorkomen is het belangrijk dat het voorschrijven van opioïden alleen gebeurt onder verantwoordelijkheid van een arts. En minstens zo belangrijk is goede voorlichting over de lengte van gebruik en mogelijke risico's. Ook omdat afbouwen vaak uitdagend blijkt.
Module
Met de nieuwe richtlijnmodule wil de NVA bijdragen aan de reductie van onterecht of overmatig opoïdgebruik en de schadelijke gevolgen. "Sinds enkele jaren is er een maatschappelijke discussie gaande over opioïdgebruik, zegt Maarten Mensink, anesthesioloog en voorzitter van de werkgroep die de richtlijnmodule heeft opgesteld. "In 2019 kwam vanuit het ministerie van VWS de vraag om in te zetten op preventie van een opioïdencrisis zoals die in Amerika is ontstaan. Een van de projecten die daarvoor zijn opgezet, is onze richtlijnmodule. Het doel is om verstandig omgaan met opiaten te bevorderen en de bewustwording onder zowel voorschrijvers als gebruikers te laten toenemen. Anesthesiologen en vooral anesthesioloog-pijnspecialisten hebben hierin een speciale rol vanwege hun specifieke kennis. Met deze module geven wij invulling aan die verantwoordelijkheid."
De richtlijnmodule geeft concrete handvatten voor het opzetten van een ziekenhuisbreed opioïdenprogramma voor postoperatieve en acute pijn. Het omvat vijf elementen: standaard pijnmedicatieopdrachten in het kwaliteitssysteem die zijn gericht op restrictief voorschrijven, educatie van alle voorschrijvers, betere voorlichting van patiënten met een mogelijke indicatie voor opioïden, meer aandacht voor verstandige keuzes rondom opioïden en een speciaal afbouwschema.
FMS : Nieuwe richtlijnmodule Gepast opioïdengebruik
Skipr: Nieuwe richtlijn tegen gebruik sterke pijnstillers
Pharmaceutisch weekblad: Anesthesiologen willen groei gebruik opioïden stoppen